Cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy: Cần quyết tâm chính trị cao nhất

Tổng Bí thư Tô Lâm: "Không để cơ quan Nhà nước là "vùng trú ẩn an toàn" cho cán bộ yếu kém”.
Ảnh: quochoi.vn

Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tiếp từ Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội và kết hợp trực tuyến tới 14.535 điểm cầu cấp huyện, cơ sở, các cơ quan, đơn vị, quân khu, quân chủng, quân đoàn trên toàn quốc, các tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương với hơn 1,3 triệu đại biểu tham dự.

Tại Hội trường Diên Hồng, dự Hội nghị có Tổng Bí thư Tô Lâm; các Ủy viên Bộ Chính trị: Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Thường trực Ban Bí thư, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú. Cùng dự còn có các Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy viên Trung ương Đảng; lãnh đạo Ban, Bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, các tỉnh ủy, thành ủy; lãnh đạo chủ chốt cấp ủy, chính quyền các cấp.

Tại điểm cầu các tỉnh, thành ủy, dự Hội nghị có các Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư, Phó Bí thư, Ủy viên Ban Thường vụ các tỉnh, thành ủy.

Tại điểm cầu Bộ Tài chính, tham dự Hội nghị có đồng chí Nguyễn Đức Chi - Phó Bí thư Ban Cán sự Đảng, Thứ trưởng Bộ Tài chính; đồng chí Đỗ Văn Trường - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Bộ Tài chính; các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ; lãnh đạo đơn vị chức năng thuộc Bộ Tài chính; Đại diện Đảng ủy Bộ Tài chính, các ban tham mưu của Đảng ủy Bộ Tài chính.

Toàn cảnh Hội nghị tại Hội trường Diên Hồng.

Ảnh:quochoi.vn

Tại Hội nghị, các đại biểu nghe 5 chuyên đề lớn gồm: Chuyên đề các nội dung chính, trọng tâm việc triển khai tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII do Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng trình bày; Chuyên đề “Giải pháp tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế” do Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trình bày; Chuyên đề “Tình hình kinh tế - xã hội năm 2024, giải pháp tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội năm 2025” do Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trình bày.

Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Cuối cùng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu hướng dẫn công tác tuyên truyền các nội dung của Hội nghị.

Tổng kết sớm, toàn diện Nghị quyết về sắp xếp tinh gọn bộ máy trong toàn hệ thống chính trị

Về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả", Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng cho biết, qua 7 năm thực hiện, với sự nỗ lực, quyết tâm cao của Trung ương, các cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu, việc tổ chức, thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW đã đạt được một số kết quả quan trọng, bước đầu tạo chuyển biến tích cực trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trình bày chuyên đề tại Hội nghị.

 Ảnh: VGP

Tuy nhiên, việc sắp xếp tổ chức bộ máy vẫn chưa đồng bộ, thiếu tổng thể, chưa gắn với tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị vẫn còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, nhiều đầu mối; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của nhiều cơ quan, đơn vị, tổ chức chưa rõ ràng, còn trùng lặp, chồng chéo; phân cấp, phân quyền cho địa phương chưa mạnh, chưa đồng bộ, chưa hợp lý, chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới…

Nguyên nhân chủ yếu là do mô hình tổ chức tổng thể của hệ thống chính trị chưa thật hoàn thiện; nhận thức và hành động của cấp ủy, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo, người đứng đầu ở một số cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương chưa đầy đủ, chưa sâu sắc, quyết tâm chưa cao, hành động thiếu quyết liệt.

Trước yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ phát triển mới, đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã thống nhất rất cao với quyết tâm chính trị mạnh mẽ để thực hiện chủ trương tổng kết sớm, toàn diện Nghị quyết 18-NQ/TW trong toàn hệ thống chính trị.

Bộ Chính trị xác định, việc tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW và sắp xếp, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, cần thống nhất rất cao về nhận thức và hành động trong toàn Đảng và cả hệ thống chính trị.

Việc tổng kết phải tiến hành khách quan, dân chủ, khoa học, cầu thị, cụ thể, sâu sắc, khẩn trương; đánh giá nghiêm túc, toàn diện về tình hình và kết quả đạt được, xác định rõ những yếu kém, bất cập, nguyên nhân; đề xuất với Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương về chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, liên thông.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng truyền đạt các nội dung chính, trọng tâm trong triển khai tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII - Ảnh: VGP

Tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt

Tinh thần về sắp xếp, tinh gọn bộ máy cũng tiếp tục được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu ra trong phần 2 của chuyên đề “Tình hình kinh tế - xã hội năm 2024, giải pháp tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội năm 2025”. Theo đó, Thủ tướng nhấn mạnh

năm 2025 là có ý nghĩa đặc biệt với đất nước chúng ta nhưng cũng đặt ra cho chúng ta rất nhiều thách thức. Đó là chúng ta kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam; 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh; 80 năm ngày thành lập nước. Đây là những sự kiện rất quan trọng. Bên cạnh đó chúng ta phải rà soát lại các chỉ tiêu, kế hoạch 05 năm nhiệm kỳ xem mục tiêu nào đã hoàn thành, mục tiêu nào cần tiếp tục cố gắng; Chúng ta cũng vừa phải thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. “Điều này nó cũng tác động đến tâm lý, công việc”…

Theo Thủ tướng rất nhiều việc đòi hỏi các cấp, các ngành, các địa phương, các tổ chức đảng, chính quyền quyết tâm mới thực hiện được và kêu gọi sự ủng hộ của nhân dân với tinh thần “Tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động phải quyết liệt. Làm cái việc nào ra việc đấy, làm việc nào xong việc đấy, có trọng tâm, trọng điểm thì chúng ta mới hoàn thành được các công việc rất lớn của năm 2025”.

Do đó, Thủ tướng đề nghị quán triệt tinh thần: phải dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung; Đã nói là làm, đã cam kết là phải thực hiện; Đã làm, đã thực hiện phải có hiệu quả cân đong, đó đếm được, lượng hoá được thành sản phẩm, thành của cái vật chất cho nhân dân. “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đã đồng tình, nhân dân ủng hộ, chỉ có bàn làm, không bàn lùi”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng cũng chỉ rõ để đạt được các mục tiêu nêu trên, giải pháp quan trọng và thứ nhất là tiếp tục hoàn thiện thể chế, coi đây là đột phá của đột phá. Tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả. Xây dựng cơ chế, chính sách đủ mạnh để cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung “Nói tóm lại, chúng ta phải có thể chế đột phá, chúng ta phải có con người thông minh và chúng ta phải có bộ máy tinh”.

Thủ tướng nhắc lại nội dung Trưởng Ban Nội chính Trung ương Lê Minh Hưng đã nói về tổ chức bộ máy và tinh gọn, mạnh, hiệu năng hiệu lực hiệu quả, nhất là sắp xếp lại các cơ quan trong hệ thống chính trị từ Trung ương cho đến địa phương. Muốn làm được điều này cần rà soát, nghiên cứu sửa đổi các Luật và tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị bao gồm: Luật tổ chức Quốc hội, Luật tổ chức Chính phủ, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Luật Toà án nhân dân tối cao, Luật tổ chức chính quyền địa phương và nhất là Luật ban hành các văn bản quy phạm pháp luật sao cho có trọng tâm, trọng điểm, ngắn gọn, dễ nhớ, dễ hiểu, dễ làm, dễ giám sát, dễ kiểm tra, tránh kéo dài. Có chính sách đột phá cho đội ngũ cán bộ dám nghĩ, dám làm. Bên cạnh đó thì phân cấp, phân quyền tối đa, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường giám sát, kiểm tra, kiểm soát.

Đất nước chuẩn bị đầy đủ thế và lực bước vào kỷ nguyên mới

Phát biểu kết luận Hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, từ sau Hội nghị Trung ương 10 ngày 20/9/2024 đến nay thì cả hệ thống chính trị đã có chuyển động mạnh mẽ, vận hành với tinh thần mới, cộng tác mới nhằm tạo ra những động lực mới, hiệu năng mới cho sự phát triển kinh tế xã hội và nâng cao đời sống hợp chất, tinh thần của nhân dân. Trong khoảng thời gian trên thì Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng đã làm việc rất khẩn trương, đã tiến hành hơn 10 phiên họp và cho ý kiến giải quyết trên gần 100 những vấn đề, những nội dung lớn theo thẩm quyền. Trong đó cũng tập trung tháo gỡ cơ bản những tồn đọng, vướng mắc, giải quyết nhiều vấn đề mới phát sinh. Những việc làm trên bước đầu đã tạo ra những sinh lực mới cho nhiệm vụ bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước. Trước mắt để phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch năm 2024 và năm 2005 tạo đòn bẩy, bứt phá hoàn thành các mục tiêu của Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 13 đã đặt ra. Tổng Bí thư tin tưởng chúng ta có thể hoàn thành được các mục tiêu đề ra. Câu hỏi biến được đặt ra lúc này là chúng ta đã có đủ thế và lực, đủ ý chí và quyết tâm bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển hùng mạnh của dân tộc hay chưa? Câu trả lời: đã đủ.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi tham dự Hội nghị quán triệt tại Điểm cầu Bộ Tài chính

Hiện nay đã là thời điểm, thời cơ, là sự cấp thiết và đòi hỏi rất là khách quan cách mạng tinh giản tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả hay chưa? và câu trả lời: không thể chậm trễ hơn được nữa.

Theo Tổng Bí thư, đây là vấn đề rất cấp bách, bắt buộc phải làm càng sớm, càng có lợi cho dân, cho nước. Vì cũng đã nhiều đại hội của Đảng từ các nhiệm kỳ trước đã đặt ra vấn đề này, đặc biệt là từ Đại hội lần thứ 12 đến nay. Điều đó cho thấy Đảng ta đã nhìn ra và thấy cần phải thực hiện nhưng trong quá trình triển khai chưa đạt được mục tiêu đề ra. “Đây thực sự là vấn đề khó, thậm chí là rất khó vì khi tiến hành tinh gọn bộ máy sẽ liên quan đến tâm tư, tình cảm, nguyện vọng, đụng chạm tới lợi ích của một số cá nhân, tổ chức”. Do đó, dù đã được chuẩn bị kỹ bài bản, nhưng chắc chắn triển khai tại nhiều đơn vị sẽ gặp khó khăn, thậm chí có cả những lực cản Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải tiến hành thì mới có một cơ thể khỏe mạnh, “Đôi khi chúng ta phải uống thuốc đắng, phải chịu đau để phẫu thuật thì mới khoẻ được”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư cho rằng, các cấp, các ngành từ Trung ương tới cơ sở phải xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong việc thực hiện chủ trương này. Đây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị. Đây không chỉ là vấn đề về quy mô, số lượng mà sâu xa hơn là phải tạo ra sự thay đổi về chất lượng, hoạt động của hệ thống chính trị. Đây mới là vấn đề lớn. Tổng Bí thư yêu cầu: các đồng chí cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu cấp ủy, cơ quan cần gương mẫu, chủ động, quyết liệt trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao theo tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”. “trung ương không chờ cấp tỉnh, tỉnh không chờ cấp huyện. Huyện không chờ cơ sở”; “Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng”. Từng cấp, từng ngành bám sát kế hoạch, tổng kết và đề xuất mô hình cơ quan, đơn vị mình đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ. Bộ ngành phải hoàn thành trong tháng 12/2024. Để làm được điều này các đơn vị phải tiến hành song song với tổng kết cuối năm, cùng với việc ban hành kế hoạch của năm 2025 “Thời gian vật chất là rất vất vả, rất tranh thủ từng việc hướng tới mục tiêu chung hoàn thành báo cáo Trung ương phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị trong quý 1 năm 2025”. Tổng Bí thư yêu cầu.

Tổng Bí thư cũng đề nghị triển khai thực hiện khẩn trương nhưng phải làm chắc chắn. Tiếp thu ý kiến từ tổng kết thực tiễn, các chuyên gia, các nhà khoa học, kể cả kinh nghiệm nước ngoài, đề xuất tinh gọn tổ chức bộ máy tối ưu nhất, thực hiện nghiêm nguyên tắc một cơ quan thực hiện nhiều việc. Mỗi việc chỉ giao một đơn vị chủ trì, chịu trách nhiệm chính, khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ chuyên trách, về địa bàn, lĩnh vực.

Toàn cảnh Hội nghị tại Điểm cầu Bộ Tài chính

Các cơ quan, tổ chức trước đây đã sắp xếp lúc đầu cũng phải rà soát để đề xuất sắp xếp lại bên trong, kiên quyết xóa bỏ các tổ chức trung gian, cải cách tổ chức bộ máy gắn với quán triệt thực hiện có hiệu quả các chủ trương về đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng về phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương. Đẩy mạnh cải cách hành chính, chống lãng phí, chuyển đổi số quốc gia, xã hội hóa các dịch vụ công. Yêu cầu chung là bộ máy mới tốt hơn bộ máy cũ, đi vào hoạt động được ngay, không để ngắt quãng công việc, không để khoảng trống về thời gian, không để khoảng trống địa bàn, lĩnh vực; không để ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của xã hội và của người dân.

Không để cơ quan Nhà nước là vùng trú an toàn cho cán bộ yếu kém

Việc tinh gọn tổ chức bộ máy phải đi đôi với tinh giản biên chế, cơ cấu lại tổ chức cán bộ đủ phẩm chất, năng lực ngang tầm nhiệm vụ. Tinh giảm không có nghĩa là cắt giảm một cách cơ học mà loại bỏ những vị trí không cần thiết, giảm những công việc không hiệu quả, tập trung nguồn lực cho những lĩnh vực then chốt, những con người thực sự xứng đáng và phù hợp, không để cơ quan Nhà nước là vùng trú an toàn cho cán bộ yếu kém. Với yêu cầu cao hơn khi triển khai tổ chức đổi mới và có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng lại cán bộ trước và sau khi sắp xếp lại tổ chức, Từng cơ quan, đơn vị phải thực hiện tốt công tác chính trị, tư tưởng và chế độ, chính sách đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động bị ảnh hưởng do sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đảm bảo công bằng, công khai, khách quan, không để phát sinh những phức tạp.

Bộ Chính trị cũng đã chủ trương tạm dừng việc bổ nhiệm giữ chức vụ cao đối với các cơ quan, đơn vị thuộc dự kiến phải sắp xếp trừ những trường hợp thật sự cần thiết. Tạm dừng việc tuyển công chức từ ngày mùng 1/12/2024 cho đến khi hoàn thành được sắp xếp tổ chức bộ máy theo định hướng của Trung ương. “Đề nghị cấp ủy các cấp quán triệt và thực hiện tốt nội dung này. Các cấp ủy Đảng từ Trung ương đến cơ sở chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền, định hướng tạo sự thống nhất cao trong Đảng và trong toàn hệ thống chính trị, sự đồng thuận trong nhân dân về chủ trương, yêu cầu về tinh gọn tổ chức bộ máy trong tình hình mới”, Tổng Bí thư giao nhiệm vụ.

Công việc phía trước rất bộn bề, rất khẩn trương, thời gian thì không chờ đợi chúng ta đất nước đang đứng trước cánh cửa lịch sử của kỷ nguyên vươn mình. Những công việc của chúng ta ngày hôm nay sẽ quyết định tương lai. Chậm trễ là có lỗi với nhân dân. “Tôi đề nghị các đồng chí từ Trung ương đến cơ sở có mặt tại Hội nghị hôm nay, phát huy cao độ, tinh thần trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo những quyết tâm cao nhất để hoàn thành sớm được tinh gọn tổ chức bộ máy chính trị, góp phần tăng tốc bứt phá, vượt lên mục tiêu, nhiệm vụ của năm 2004, 2025, của cả nhiệm kỳ của Đại hội lần thứ 13. Chuẩn bị thật tốt cho Đại hội Đảng bộ các cấp tiến qua Đại hội lần thứ XIV của Đảng”. Tổng Bí thư nói.

Nguồn: Cổng thông tin điện tử Bộ Tài chính - https://mof.gov.vn